Efficiënt Datagebruik

Interpreteren en benutten van data door onderwijsteams

Stichting Kwaliteitsnetwerk MBO

Praktische methodiek voor datagedreven onderwijsverbetering

Waarom deze Handreiking?

Uitdagingen

  • Omzetten van informatie naar verbeteracties is lastig
  • Bepalen welke interventies de meeste impact hebben
  • Verbanden leggen tussen verschillende datasets
  • Data inzetten voor onderwijskwaliteitsverbetering

Oplossingen

  • Helder stappenplan voor datagebruik
  • Van inzicht naar gerichte interventies
  • Combinatie van kwantitatieve en kwalitatieve data
  • Continue verbetering van het onderwijs

Data als Trigger vs. Data als Sturing

Data als Trigger

Data
Analyse
Actie

Reactief: Data worden aangeleverd en vormen startpunt voor analyse en verantwoording

Data als Sturing

Vraag
Data
Innovatie

Proactief: Vanuit vraagstelling wordt data verzameld voor onderwijsvernieuwing

Zeven Uitgangspunten

1

Het Beste voor Studenten

Het onderwijsteam is de spil in het streven naar het beste voor onze studenten.

2

Zichtbare Onderwijsvisie

De onderwijsorganisatie heeft een onderwijsvisie die zicht- en merkbaar is in het onderwijs.

3

Gedeelde Verantwoordelijkheid

Docenten dragen gezamenlijk verantwoordelijkheid voor studentensucces.

4

Meten is Weten

Het team heeft goed zicht op cijfers zoals uitval, doorstroom en studievertraging.

5

Meer dan Cijfers

Studiesucces is meer dan cijfers - inzicht in het verhaal achter de cijfers is essentieel.

6

Integrale Aanpak

Verbetering door integrale aanpak gebaseerd op gezamenlijke visie.

7

Evidence Informed

Oplossingen zijn evidence informed en komen ten goede aan studenten.

Stappenplan Datagebruik

1

Bepaal de Aanleiding

Waarom wil je als onderwijsteam data gebruiken?

Operationeel
Verantwoorden
Verbeteren
2

Organiseer Teamgesprek

Ga na welke beïnvloedbare factoren er zijn en bespreek deze met het team.

3

Verzamel Gegevens

Ga na welke factoren beïnvloedbaar zijn en verzamel relevante, betrouwbare gegevens.

4

Interpreteer Gegevens

Genereer aannemelijke en geloofwaardige interpretaties van de verzamelde gegevens.

5

Bepaal Interventies

Beslis welke oorzaak relevant is en bepaal samen met stakeholders gewenste resultaten en interventies.

6

Implementeer

Implementeer de gekozen interventies in het onderwijs.

7

Evalueer

Evalueer samen met stakeholders of gewenste resultaten zijn behaald. Zo nee, herhaal het stappenplan.

Ontwerpcriteria

  • Houd rekening met complexe realiteit - zoek meerdere verklaringen
  • Gebruik verschillende databronnen en triangulatie
  • Schakel expertise in waar nodig
  • Betrek verschillende stakeholders

Randvoorwaarden

Data:

  • • Inhoudelijk correct, consistent en volledig
  • • Tijdig aanwezig en toegankelijk
  • • Duidelijke databronnen

Onderwijsteam:

  • • Kennis voor data-analyse
  • • Gespreksvaardigheid met stakeholders
  • • Meetbare effectiviteit

Ondersteuning:

  • • Relevante data-aanlevering
  • • Centrale opslag en presentatie
  • • Kwalitatieve data meenemen

Praktijkcasussen

Casus 1: Startersresultaat

Definitie:

Het aandeel nieuwe instromers dat een jaar later nog studeert aan de instelling of gediplomeerd is.

CIMO-Model Toepassing:

Context:

Opleiding Financiële dienstverlener niveau 3 - Startersresultaat 75% (onder norm van 82%)

Interventie:

Teamgesprek over mogelijke oorzaken en hypothesen formuleren

Mechanismen:

Data-analyse van multiproblematiek, curriculum-aansluiting, en studiekeuze

Outcomes:

Kort-cyclische (verzuimgesprekken, SLB) en lange termijn interventies (voorlichting, curriculum)

Mogelijke Hypothesen:

  • 1. Toename studenten met multiproblematiek
  • 2. Onderwijs sluit niet aan op studentenpopulatie
  • 3. Verkeerde studiekeuze van studenten

Casus 2: Jaarresultaat

Definitie:

Percentage gediplomeerden t.o.v. alle uitstroom (met/zonder diploma).

Veel Gestelde Vragen:

Q: Hoe werkt doorstroom zonder diploma?
A: Telt niet mee, maar diplomeren op niveau 2 eerst is verstandiger
Q: Invloed toelatingsrecht niveau 2?
A: Goede registratie van intake en onderzoek nodig
Q: Jaarresultaat 0% of 100%?
A: Wordt niet meegenomen in berekeningen

Succesfactoren:

  • • Cyclisch werken en reflectieve dialoog
  • • SMART-doelstellingen formuleren
  • • Transfer van werkende principes
  • • Samenwerking met ondersteunende diensten

Voorbeeld Jaarresultaat Ontwikkeling

AI Assistent voor Vragen

Veelgestelde Vragen

Hallo! Ik ben je AI-assistent voor vragen over de handreiking 'Efficiënt Datagebruik'. Je kunt me alles vragen over het stappenplan, de methodiek, casussen, of praktische toepassing. Waar kan ik je mee helpen?